داریوش مهرجویی در تازهترین فیلمش «نارنجیپوش» نگاهی ستایشآمیز به نهاد خانواده و طبیعت داشته است. فیلم تماشاگرش را فرامیخواند تا به دنیایی بازگردد که از آن فاصله گرفته است، دنیایی سرشار از محبت و پاکی. این کارگردان در گفتوگویی کوتاه از دغدغههایش درباره خانواده سخن گفته است.
«نارنجیپوش» درباره بازگشت انسان به طبیعت و حفظ محیط زیست است، موضوعی که پیشتر به این شکل در آثار شما ندیده بودیم، توجه به بحران محیط زیست از چه زمانی برای شما تبدیل به یک دغدغه برای ساخت فیلم سینمایی شد؟
من از دوران کودکی همیشه در رویای شهر زیبا و دیار زیبا بودهام. وقتی فیلمهای خارجی مثل آثار هیچکاک و لین را میدیدم و آن خیابانهایتر و تمیز و خط کشی شده و پیاده روهای آجرفرش و دار و درخت و بوستان آه حسرت میکشیدم که چرا شهر ما، خیابانهای ما، پیادهروها و این کوچه پس کوچههای ما آن طور زیبا و پاک و پاکیزه نیست.
این دغدغه همان حسرتی است که همچنان پایدار مانده تا این روزها که وقتی از شهر خارج میشویم در همه جادهها به رغم آسفالت و اتوبانتر و تمیز دو طرف جاده را انبوهی از آشغال بطری پلاستکی و قوطیهای حلبی و پلاستیکهای جورواجور گرفته. موادی که دو هزار سال عمر میکند و همچنان باقی میمانند. حیرت میکنم و غبطه میخورم که چطور مسافران اتومبیلها با دیدن این همه آشغال باز از پنجره آشغال به بیرون پرتاب میکنند. مگر نمیبینند؟ یا کنار رودخانه و مکانهای مصفا را نمیبینند؟ یا کنار دریا، حتی دور و بر میز و صندلیهای کافه ساحلی، پس تصمیم گرفتم از این طریق به جامعه تلنگری بزنم.
نگران نبودید مطرح کردن این موضوع شکل شعاری به خود بگیرد؟
نه نگران نبودم. چون مساله شعار و شعار سرائی در بین نبود. من میخواستم به مردم نشان دهم که آشغال و آشغالزایی چه عوارض و عواقبی دارد. این شعار نیست. انبساط آگاهی و شعور و فرهنگ است و خاصیت هنر دقیقا در همین است که نسبت به وضع وجودی خودت و محیط دور و برت آگاهی پیدا کنی و این چنین بیتفاوت و خنثی نباشی. این کجایش شعار است؟
شما میدانید که یک وجه بسیار مهم و موثر اثر هنری چه ادبیات و چه تئاترو فیلم و... وجه معرفت بخش اثر است. هر اثر مهم و تاثیرگذار واجد این خاصیت یا کیفیت عقلانی و علمی است که باعث کسب آگاهی و دانش و شناخت بیشتر نسبت به موضوع مورد نظر میشود. بنابراین وجه معرفت بخش اثر را نباید با شعار و تبلیغ و پروپاگاند خلط کرد.
یکی از مهمترین وجوه فیلم، توجه به خانواده و نقش مهم آن است، در فیلم روی رابطه پدر و فرزندی و اهمیت آن تاکید میشود. از منظری میتوان گفت «نارنجیپوش» در ستایش خانواده است.
رابطه پدر و پسری در فیلمهای قبلی من همیشه رابطهای غریب، بیگانه و تلخ بوده است. مثل رابطه تلخ و دردآور پدر و پسری در فیلم «دایره مینا» و یا در «هامون» رابطه حمید هامون با پسر کوچکش و یا در «سنتوری» که پدر به پسرش مواد میرساند. ولی در هیچ جا هیچ یک اینطور که در «نارنجیپوش» میبینیم رابطه پدر و فرزندی عاشقانه نبوده است.
برخورد مخاطبان «نارنجیپوش» با شما چطور بوده؟
خوشحالم که این فیلم چنین تاثیری روی بسیاری از مخاطبان میگذارد که به من میگویند وقتی فیلم را دیدیم حالمان تغییر کرد و همان روز سعی کردیم توجه بیشتری به تمیزی محیط اطراف داشته باشیم.
فیلم سینمایی «نارنجیپوش» به کارگردانی داریوش مهرجویی و بازی حامد بهداد، لیلا حاتمی، اردشیر رستمی، میترا حجار، طناز طباطبایی داستان عکاسی است که تلاش میکند محیط اطرافش را تمیز و سالم نگه دارد.